تحقیق باموضوع
اصول و كاربردهاي روش مگنتو تلوريك در اكتشافات نفت و ژئوترمال
38صفحه قالب ورد قابل ویرایش
بخشی ازمتن:
روش هاي تلوريك ومگنتونلوريك
اصول وخصوصيات ميدان هاي مگتونلوريك و جريان تلوريك
وجود جريانات بزرگ مقياس در زمين، نخستين بار « » در سال 1847 در هنگام مطالعه روي سيستم هاي تلگراف مشخص شد. ثبت كننده هاي جريانات تلوريك در قرن 19 ،پاريس وبرلين قرار داشتند. اما امروزه درنقاط مختلف دنيا اين ثبت كننده درنقاط مختلف وجود دارند.
منشا جريان هاي تلوريك درخارج از كره ي زمين قرار دارد توفان هاي خورشيدي وشفق هاي قطبي يكسري نوسانات دوره اي وگذرا را ايجاد مي كنند كه باعث ايجاد نوساناتي در ميدان مغناطيسي زمين مي شوند، اين نوسانات ميدان مغناطيسي بر روي جريانات يونوسفر زمين تاثير مي گذارند ويكسري جريانات را در آن القا مي كنند. و جريانات يونوسفريك نيز به نوبه ي خود جريانات تلوريك را در درون زمين القا مي كند. ميدان هاي مغناطيسي دوره اي ايجاد شده توسط جريانات يونوسفريك، در حد فاصل بين يونوسفر و سطح زمين به مقدار جزئي دچار تضعيف وترقيق مي شوند. اما قسمتي كه به داخل زمين نفوذ مي كند جريانات تلوريك را ايجاد مي كند.
اين حلقه هاي بسيار بزرگ جريان، ميليون ها كيلومتر مربع از سطح زمين را مي پوشانند ونكته ي جالب اينكه اين حلقه هاي جريان نسبت به خورشيد ثابت اند و بصورت يكي در ميان ساعتگرد و پادساعتگرد هستند. درعرض هاي جغرافيايي متوسط اين جريانات دوتا ماكزيمم ودو ميني موم در طول روز دارند. در عرض هاي جغرافيايي پايين وترديك استوا، اين جريانات فقط يك ماكزيمم ويك ميني موم در طول روز دارند ودامنه ي اين جريانات نيز به طور قابل ملاحظه اي كوچكتر است. ميدان هاي الكتريكي ناشي از اين جريانات تا بيش از و ميدان هاي مغناطيسي آن ها نيز در حدود چند ميلي كاما هستند.
بطور كلي ، ميدان هاي مغناطيسي ناشي از جريانات تلوريك نوساناتي هستند كه شدتشان با آشفتگي هاي الكتريكي در يونوسفر زمين متغير است. اين نوسانات ميدان مغناطيسي در فركانس هايي به بزرگي 100 كيلومتر هرتز اتفاق مي افتند ولي اكثر اين نوسانات فركانسي كمتر از اين مقدار را دارند.
يك منبع فركانس بالا براي نوسانات طوفاني هاي الكتريكي ( مانند رعد وبرق) اگر چه محل وقوع اين طوفان هاي الكتريكي تصادفي است اما بيش تر اين طوفان ها در مناطق استوايي مانند برزيل، آفريقاي مركزي ومالايا اتفاق مي افتد. بخشي از انرژي اين رعد و برق ها به نوسانات الكترومغناطيسي تبديل مي شود كه در فضاي بين يونوسفر و زمين منتشر مي شود جريانات القا شده بوسيله ي اين ميدان هاي الكترومغناطيسي در زير زمين در اكتشافات تلوريك ومگنتو تلوريك مفيد هستند به خصوص به اين دليل كه اين جريانات قله هاي دامنه اي در چندين فركانس مجزاي 8 و 14 و 760 هرتز دارند.
براي بررسي تغييرات ساليانه ي جهت و دامنه ي سيگنال هاي تلوريك و مگنتوتلوريك در فركانس هاي 1 و 8 و 145 و 3000 هرتز، چهار گيرنده ي تلوريك كه با چهار جفت الكترود مرتبط هستند را در يك محلي كه دور از خطوط انتقال جريان باشد، قرار مي دهند. فاصله ي بين هر جفت الكترود در حدود 30 متر است. جهت اين 4 جفت الكترودها نيز تحت زاوياي 343 و 28 و 73 و 118 درجه نسبت به جهت شمال است. سيگنال 3000 هرتزي بطور ناگهاني در هنگام طلوع و غروب خورشيد درهر 4 جهت به ترتيب افزايش و كاهش پيدا مي كند.
تجهيزات صحرايي مورد نياز:
الف) تجهيزات صحرايي مورد نياز براي جريان تلوريك : بدليل آنكه اندازه گيري مستقيم جريان تلوريك ممكن نيست ما شيب پتانسيل بين الكترودهاي قرا گرفته روي زمين را اندازه گيري مي كنيم. همانند روش sp در اينجا نيز براي اندازه گيري شيب پتانسيل ناشي از جريانات تلوريك از الكترودهاي غير پلاريزه استفاده مي شود. صفحات سربي كه از لحاظ شيميايي غير فعال هستند براي اين كار مناسب اند.
الكترودها به يك تقويت كننده وتقويت كننده به يك مثبت كننده متصل است. اگر فركانس هاي خاصي مورد توجه باشند فيلترهايي را در بخش تقويت كننده قرار مي دهند.
بدليل وجود تغييرات بزرگ در دامنه ي سيگنال نسبت به زمان دو گسترش الكترودي مورد نياز است يك جفت الكترود در ايستگاه مبنا يا BOSE قرار مي گيرد جفت الكترود ديگر بعنوان جفت الكترود متحرك استفاده مي شود. همچنين از آنجائيكه جهت سيگنال هاي جريان هاي تلوريك با زمان تغيير مي كند، هم در ايستگاه مبنا و هم در ايستگاه صحرايي ازدو جفت الكترود عمود بر هم كه يكي شمالي- جنوبي و ديگري شرقي- غربي است استفاده مي كنند.
با استفاده از اين تجهيزات ما مي توانيم تغييرات مولفه ي افقي ميدان الكتريكي را از لحاظ دامنه به فاز و فركانس در دو ايستگاه مبنا و ايستگاه صحرايي با يكديگر مقايسه كنيم و از آن جهت اكتشافات نفتي وكانه استفاده كنيم.
فواصل الكترودي براي مطالعات ساختاري وسوندينگ عميق جهت اكتشافات نفتي بطور معمول بين 100 تا 600 متر است و براي جستجوي كافي ممكن حدود 30 متر يا كمتر باشد.
ب) تجهيزات صحرايي لازم جهت مگنتوتلوريك: تجهيزات MT پيچيده تر از تجهيزات جريان تلوريك است. در هر ايستگاه دو مولفه اندازه گيري مي شود اما هيچ ايستگاه مبنايي مورد نياز نيست.
اگر دوره ي تناوب جريان ها طولاني باشد مي توان ميدان مغناطيسي را با يك مگنتومتر فلاكس گيت اندازه گيري كرد. اما در بيشتر موارد دوره ي تناوب كوتاه تر از اين است و از يك سنسور استفاده مي شود كه اين سنسور شامل يك سيم پيچ با تعداد زيادي دور سيم روي يك قاب بزرگ يا يك سلونوئيد دراز با يك فريت است كه در هسته ي آن قرار گرفته است. سه مولفه مغناطيسي در هر ايستگاه MT اندازه گيري مي شود دو تا افقي و يك عمودي.
فهرست برخی ازمطالب:
اصول و كاربردهاي روش مگنتو تلوريك در اكتشافات نفت و ژئوترمال 40 ص_1589013544_40409_7162_1839.zip0.03 MB |